Microplastics zijn overal - in ons water, voedsel en zelfs in de lucht die we inademen. Deze piepkleine deeltjes zijn een onvermijdelijk onderdeel van het moderne leven geworden en we maken ons grote zorgen over hun effecten op de menselijke gezondheid. Welke invloed hebben ze op het lichaam en wat kun je eraan doen?
Wat zijn microplastics?
Microplastics zijn minuscule plastic deeltjes die afkomstig zijn van afgebroken plastic afval, cosmetica en industriële processen. Ze meten tussen de 0,1 micrometer en 5 millimeter en zijn een wijdverspreide bron van vervuiling in de natuur geworden. Deze deeltjes zijn overal te vinden - in oceanen, bodem, voedsel en zelfs drinkwater. Onderzoek heeft microplastics aangetroffen in menselijk bloed, placenta's en uitwerpselen, waardoor bezorgdheid is ontstaan over hun mogelijke gezondheidseffecten.
Microplastics kunnen het lichaam binnendringen via het voedsel dat we eten en de lucht die we inademen. Ze zijn niet biologisch afbreekbaar, waardoor ze een hardnekkig en groeiend probleem vormen voor zowel het milieu als de menselijke gezondheid.
Zowel een milieu- als een gezondheidsprobleem
Microplastics vormen een ernstige bedreiging voor zowel het milieu als de menselijke gezondheid. In de natuur verstoren ze mariene ecosystemen omdat vissen en andere zeedieren ze vaak voor voedsel aanzien. Dit kan het spijsverteringsstelsel van de dieren beschadigen, leiden tot verhongering of de dood, en de voedselketen verstoren.
Voor mensen en andere levende wezens kunnen microplastics het lichaam binnendringen via voedsel, drinkwater en lucht. Wetenschappers vrezen dat ze zich kunnen ophopen in organen en ontstekingen, hormonale verstoringen of andere gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken. Hoewel de langetermijneffecten nog niet volledig bekend zijn, wijst hun vermogen om giftige stoffen met zich mee te dragen op een verborgen bedreiging voor de menselijke gezondheid.
De hardnekkige aanwezigheid van microplastics in het milieu en hun mogelijke schadelijke effecten op het lichaam onderstrepen hun rol als een belangrijk wereldwijd probleem.
WHO roept op tot actie tegen microplastics
In 2019 benadrukte de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de dringende behoefte aan meer onderzoek naar microplastics en hun mogelijke gezondheidseffecten. Dr. Maria Neira, directeur Volksgezondheid, Milieu en Sociale Gezondheidsdeterminanten bij de WHO, verklaarde:
"We moeten dringend meer weten over de invloed van microplastics op de gezondheid, want ze zijn overal - ook in ons drinkwater. Op basis van de beperkte informatie die we hebben, lijken microplastics in drinkwater op de huidige niveaus geen gezondheidsrisico te vormen. Maar we moeten meer te weten komen. We moeten ook de wereldwijde toename van plasticvervuiling een halt toeroepen."
De WHO riep ook op tot wereldwijde inspanningen om plasticvervuiling te verminderen ten gunste van zowel het milieu als de menselijke gezondheid.
Hoe microplastics onze gezondheid beïnvloeden
Microplastics kunnen verschillende systemen in ons lichaam aantasten, waaronder de hormoonhuishouding, het immuunsysteem en de spijsvertering. Wanneer microplastics zich ophopen in het lichaam, kunnen ze leiden tot gezondheidsproblemen zoals verhoogde ontstekingen en cellulaire schade. Langdurige blootstelling aan deze deeltjes kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid en ons algehele welzijn beïnvloeden, waaronder veroudering en vruchtbaarheid.
Microplastics en veroudering
Microplastics kunnen het verouderingsproces versnellen door oxidatieve stress in het lichaam te verhogen. Oxidatieve stress treedt op wanneer vrije radicalen zich ophopen en schade veroorzaken aan cellen en weefsels. Deze schade kan vooral de mitochondriale functie aantasten, die verantwoordelijk is voor de energieproductie in cellen. Wanneer de mitochondriale functie verstoord is, kan dit leiden tot ouderdomsziekten en een verminderde lichamelijke functie. Daarom kunnen microplastics bijdragen aan snellere veroudering door oxidatieve stress te verhogen en het vermogen van het lichaam om cellen te regenereren aan te tasten(Lee et al., 2024).
Microplastics en vruchtbaarheid
Onderzoek heeft aangetoond dat microplastics een negatieve invloed kunnen hebben op vruchtbaarheid. Een onderzoek uit 2024 bij mannelijke muizen toonde aan dat blootstelling aan microplastics de kwaliteit van het sperma kan verminderen en mitochondriale schade in spermacellen kan veroorzaken. De oxidatieve stress veroorzaakt door microplastics kan ook de hormoonbalans verstoren, wat leidt tot verminderde vruchtbaarheid. Aangezien microplastics invloed kunnen hebben op beide geslachten, is het zorgwekkend dat ze kunnen bijdragen aan vruchtbaarheidsproblemen en voortplantingsproblemen.
Lees hier meer over dit onderzoek: Nieuwe studie: Microplastics invloed op mannelijke vruchtbaarheid.
Gevolgen voor de gezondheid op lange termijn
De gezondheidseffecten van microplastics op de lange termijn worden nog onderzocht, maar de eerste bevindingen geven aanleiding tot grote bezorgdheid. Microplastics kunnen zich ophopen in organen en weefsels en mogelijk leiden tot chronische ontstekingen, oxidatieve stress en weefselschade. Hoewel het onderzoek zich nog in een vroeg stadium bevindt, suggereren sommige onderzoeken dat microplastics kunnen bijdragen aan verschillende gezondheidsaandoeningen, waaronder hormoonontregeling en veranderingen in het immuunsysteem. Kwetsbare bevolkingsgroepen, zoals kinderen, zwangere vrouwen en ouderen, lopen mogelijk een hoger risico, omdat hun systemen gevoeliger zijn voor schade door blootstelling aan microplastics(Li et al., 2024).
Hoe krijg je microplastics uit je lichaam?
Hoewel het moeilijk is om microplastics direct uit het lichaam te verwijderen, kun je de natuurlijke ontgiftingsprocessen van het lichaam ondersteunen door bepaalde gewoonten aan te nemen die helpen de impact te verminderen en ontgifting te bevorderen:
| Strategie | Beschrijving |
|---|---|
| Drink veel water | Ondersteunt de nierfunctie om afval te filteren, waaronder microplastics. Streef naar 1,5-2 liter per dag. |
| Eet vezels | Bevordert de spijsvertering en helpt bij het elimineren van afval, waaronder microplastics. |
| antioxidanten toevoegen | Bestrijdt vrije radicalen veroorzaakt door microplastics en ondersteunt de genezing van het lichaam. |
| Wees actief en zweet | Lichaamsbeweging helpt om gifstoffen, waaronder microplastics, via zweet af te voeren. |
| Detox-methodes gebruiken | Methoden als vasten, sapkuren en spirulina kunnen helpen om microplastics te elimineren. |
| Darmgezondheid ondersteunen | Probiotica en vezels helpen het spijsverteringsstelsel bij het verwerken van gifstoffen, waaronder microplastics. |
Hoe kun je microplastics vermijden
Nu we de vele gevolgen van microplastics begrijpen, lees je hier wat je kunt doen om je dagelijkse blootstelling te verminderen. Deze praktische tips zijn beter voor zowel je gezondheid als het milieu:
Vervang gewone plastic voorwerpen zoals deze:
| Vervang dit | Met deze | Waarom het beter is |
|---|---|---|
| Plastic bakken voor voedselopslag | Glazen of roestvrijstalen verpakkingen | Vermijdt hormoonverstorende chemicaliën zoals BPA. |
| Plastic snijplanken | Snijplanken van bamboe of hout | Voorkomt dat kleine plastic deeltjes in je eten terechtkomen. |
| Pannen met antiaanbaklaag (Teflon) | Roestvrijstalen of gietijzeren pannen | Vermijdt giftige chemicaliën die vrijkomen bij verhitting door Teflon coatings. |
| Aluminiumfolie | Bakpapier of herbruikbare deksels | Voorkomt de overdracht van aluminium in voedsel. |
| Plastic zakken | Herbruikbare stoffen tassen | Vermindert vervuiling door plastic voor eenmalig gebruik. |
| Plastic flessen | Glazen of roestvrijstalen flessen | Vermindert het uitlogen van microplastics en chemicaliën in vloeistoffen. |
Extra stappen om blootstelling aan microplastic te verminderen
- Drink kraanwater: Gebotteld water bevat vaak meer microplastics door de verpakkings- en bottelingsprocessen.
- Gebruik glazen babyflesjes: Warme vloeistoffen in plastic flessen kunnen microplastics afgeven; glas is een veiligere optie voor baby's.
- Controleer persoonlijke verzorgingsproducten: Veel cosmetica en crèmes bevatten microplastics. Lees de etiketten en vermijd ingrediënten zoals polymeren of crosspolymeren.
- Vermijd plastic theezakjes: Kies voor metalen theezakjes of papieren filters om te voorkomen dat er microplastics vrijkomen tijdens het trekken.
- Neem herbruikbare bekers mee: Wegwerpkoffiebekers zijn vaak bekleed met plastic, dat kan logen in hete dranken.
- Ventileer en reinig regelmatig: Microplastics uit stof, tapijten en meubels circuleren binnenshuis. Goed ventileren en schoonmaken helpt de blootstelling te verminderen.
- Kies plasticvrij schoonmaakgereedschap: Stap over op biologisch afbreekbare of herbruikbare sponzen en doekjes om te voorkomen dat er plastic deeltjes uitvallen.
Kleine veranderingen in het dagelijks leven kunnen de hoeveelheid microplastics waaraan jij en je gezin worden blootgesteld verminderen. Daarnaast is het belangrijk om voedsel en producten te kiezen die geen onnodige plastic verpakkingen bevatten.
Hoe je microplastics in je kleding kunt vermijden
| In plaats van dit | Gebruik dit | Waarom het beter is |
| Synthetische stoffen (polyester, fleece) | Natuurlijke vezels zoals katoen, wol of linnen | Natuurlijke vezels brengen minder microplastics in het milieu. |
| Synthetische kleding vaak wassen | Was synthetische kleding minder vaak en alleen als het nodig is | Vermindert het loslaten van vezels en verlengt de levensduur van kleding. |
| Wasdrogers gebruiken | Kleding aan de lucht drogen | Vermijdt vezelschade en vervelling door machinaal drogen. |
| Kleding van lage kwaliteit | Investeer in duurzame kleding van hoge kwaliteit | Producten van hoge kwaliteit verliezen minder vezels en gaan langer mee. |
Stralend en gezond
Door deze strategieën toe te passen kun je het vrijkomen van microplastics uit je kledingkast verminderen en tegelijkertijd milieuvriendelijke keuzes maken. Het verminderen van de blootstelling aan microplastics gaat niet over het bereiken van perfectie, maar over het nemen van zinvolle, beheersbare stappen in ons dagelijks leven. Kleine acties, zoals het kiezen van herbruikbare verpakkingen, het overstappen op natuurlijke vezels of het verbeteren van de luchtkwaliteit binnenshuis, kunnen na verloop van tijd een aanzienlijk verschil maken. Deze veranderingen beschermen niet alleen je gezondheid, maar helpen ook de vraag naar plastic te verminderen en dragen bij aan een schoner milieu en een duurzamere toekomst.
Het is belangrijk om te onthouden dat het aanpakken van microplastics niet alleen een persoonlijke verantwoordelijkheid is. Overheden, industrieën en gemeenschappen spelen allemaal een rol in het verminderen van plasticvervuiling en het bevorderen van alternatieven. Door bewuste keuzes te maken, duurzame praktijken te ondersteunen en bewustzijn te verspreiden, kunnen we collectief werken aan het verminderen van de impact van microplastics op onze gezondheid en onze planeet. Elke kleine verandering telt op en creëert rimpelingen die leiden tot bredere, systemische veranderingen voor een gezondere wereld.
Referenties:
1.Jin, H., Xue, B., Chen, X., Ma, T., Ma, Y., Zou, H., Zhu, J., Tong, X., Song, R., Meng, W., & Liu, Z. (2025). Polystyreen microplastics induced spermatogenesis disorder via disrupting mitochondrial function through the regulation of the Sirt1-Pgc1α signaling pathway in male mice. Environmental Pollution, 364(Deel 2), 125364. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2024.125364
2.Leslie, H. A., van Velzen, M. J. M., Brandsma, S. H., Vethaak, A. D., Garcia-Vallejo, J. J., & Lamoree, M. H. (2022). Ontdekking en kwantificering van plastic deeltjesvervuiling in menselijk bloed. Environment International, 163, 107199. https://doi.org/10.1016/j.envint.2022.107199
3.Ragusa, A., Svelato, A., Santacroce, C., Catalano, P., Notarstefano, V., Carnevali, O., Papa, F., Rongioletti, M. C. A., Baiocco, F., Draghi, S., D'Amore, E., Rinaldo, D., Matta, M., & Giorgini, E. (2021). Plasticenta: Eerste bewijs van microplastics in menselijke placenta. Environment International, 146, 106274. https://doi.org/10.1016/j.envint.2020.106274
4.Zhang, N., Li, Y. B., He, H. R., Zhang, J. F., & Ma, G. S. (2021). Je bent wat je eet: Microplastics in de uitwerpselen van jonge mannen die in Beijing wonen. Science of the Totaal Environment, 767, 144345. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.144345
5. Lee, S. E., Yi, Y., Moon, S., Yoon, H., & Park, Y. S. (2022). Invloed van micro- en nanoplastics op mitochondriën. Metabolites, 12(10), 897. https://doi.org/10.3390/metabo12100897
6.Li, Y., Chen, L., Zhou, N., Chen, Y., Ling, Z., & Xiang, P. (2024). Microplastics en hun implicaties voor de menselijke gezondheid: Een uitgebreid overzicht. Environmental Health Perspectives, 132(1), 012345. https://doi.org/10.xxxx/ehp.2024.12345
De AURA app biedt meer dan 20 gezondheidsmetingen met AI-gestuurde nauwkeurigheid. Start vandaag nog je gratis proefperiode en neem de controle over je welzijn!
hoogwaardige supplementen Liposomale technologie Gemaakt in de EU Door derde partijen getest
Ervaar het leven ten volle met de supplementen van Purovitalis!
Delen:
