Ouderdom en ontstekingen zijn nauw met elkaar verweven, waarbij processen zoals inflamm-aging een sleutelrol spelen in hoe ons lichaam in de loop der tijd verandert. In dit artikel onderzoeken we wat dit betekent voor je gezondheid en laten we je zien hoe inzicht in dit verband je kan helpen ontstekingen te beheersen en gezond ouder worden te ondersteunen.
De dubbele rol van ontsteking: Genezing en schade
Ontsteking is een complexe biologische reactie die een cruciale rol speelt in het afweermechanisme van het lichaam[1,2]. Het wordt vaak beschreven als een tweesnijdend zwaard omdat het zowel genezend als schadelijk kan zijn. Inzicht in de tweeledige aard van ontstekingen is essentieel om de rol ervan bij gezondheid en ziekte te begrijpen.
Hoe ontstekingen het genezingsproces ondersteunen
Ontsteking is een natuurlijk en essentieel onderdeel van het genezingsproces van het lichaam. Wanneer er een verwonding of infectie optreedt, reageert het lichaam met een acute ontsteking, gekenmerkt door roodheid, warmte, zwelling en pijn[3]. Deze reactie is cruciaal voor het bestrijden van infecties en het op gang brengen van het genezingsproces. Acute ontsteking helpt om het getroffen gebied te isoleren, voorkomt de verspreiding van schadelijke agentia en vergemakkelijkt het herstel van beschadigde weefsels[4]. De reactie van het immuunsysteem op letsel omvat een reeks complexe interacties die weefselherstel bevorderen. Dit proces is van vitaal belang om te overleven, omdat het het lichaam beschermt tegen bacteriën, virussen en gifstoffen[5]. Als de genezing voltooid is, schakelt het lichaam de ontstekingsreactie meestal uit, waardoor weefsels kunnen terugkeren naar hun normale staat[6].
De negatieve gevolgen van chronische ontsteking
Terwijl acute ontstekingen heilzaam zijn, kunnen chronische ontstekingen schadelijk zijn[7]. Chronische ontsteking is een aanhoudende, laaggradige ontstekingsreactie die maanden of zelfs jaren kan aanhouden[8]. In tegenstelling tot acute ontsteking, die oplost na genezing, schakelt chronische ontsteking niet uit en kan leiden tot weefselschade[9]. Deze langdurige ontstekingstoestand wordt in verband gebracht met een groot aantal ziekten, waaronder hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en auto-immuunziekten[10]. Chronische ontstekingen kunnen stilletjes voortschrijden en symptomen veroorzaken zoals vermoeidheid, gewrichtspijn en psychische problemen[11]. Het wordt vaak in verband gebracht met leefstijlfactoren zoals slechte voeding, lichamelijke inactiviteit en stress, die de ontstekingsreactie kunnen verergeren[12]. Het omgaan met chronische ontstekingen omvat veranderingen in de levensstijl, waaronder een gezond dieet, regelmatige lichaamsbeweging en stressmanagement[13].
Oplosbare vs. onoplosbare regeneratie
De overgang van acute naar chronische ontsteking kan worden beïnvloed door het vermogen van het lichaam om ontstekingen op te lossen[14]. Oplosbare regeneratie treedt op wanneer het lichaam weefselschade succesvol herstelt en de ontstekingsreactie uitschakelt[15]. Wanneer het lichaam er echter niet in slaagt om ontstekingen op te lossen, kan dit leiden tot onoplosbare regeneratie, wat bijdraagt aan chronische ontstekingen[16]. Onoplosbare regeneratie kan ontstaan door aanhoudende infecties, omgevingsstressoren of een overactieve immuunrespons die zich ten onrechte richt op gezonde weefsels[17]. Dit kan resulteren in een voortdurende cyclus van ontstekingen en weefselschade, waardoor het risico op chronische ziekten toeneemt[18].
Veroorzaakt ontsteking (inflamm-aging) veroudering?
Onderzoek toont aan dat chronische ontstekingen een belangrijke rol spelen bij het versnellen van het verouderingsproces[23]. Deze voortdurende ontsteking op laag niveau, bekend als "inflamm-aging", draagt aanzienlijk bij aan veroudering en verhoogt het risico op ouderdomsziekten[24]. Inflamm-aging verwijst naar een toestand van aanhoudende, systemische ontsteking die optreedt als we ouder worden, zelfs zonder infectie of duidelijk letsel.
Dit proces wordt aangedreven door verschillende factoren, zoals celschade, ontregeling van het immuunsysteem en de ophoping van schadelijke moleculen in het lichaam. Ontstekingsveroudering versnelt niet alleen de biologische veroudering, maar creëert ook een vicieuze cirkel waarbij verouderende cellen meer ontstekingssignalen afgeven, waardoor het proces verder wordt aangewakkerd[25]. Het begrijpen en aanpakken van inflamm-veroudering is cruciaal omdat het een sleutelrol speelt in de ontwikkeling van aandoeningen zoals hartziekten, diabetes en neurodegeneratieve aandoeningen.
Neemt ontsteking toe met de leeftijd?
Onderzoek toont consequent aan dat ontstekingen en veroudering nauw met elkaar verbonden zijn, waarbij ontstekingen van nature toenemen naarmate we ouder worden[26]. Deze toename van ontstekingen, een kenmerk van zowel ontstekingen als veroudering, gebeurt zelfs als er geen sprake is van een infectie of verwonding[27]. Het wordt gekenmerkt door:
- Hogere niveaus van ontstekingsbevorderende eiwitten (pro-inflammatoire cytokinen)
- Veranderingen in de werking van immuuncellen
- Voortdurende activering van de basisimmuunafweer van het lichaam (het aangeboren immuunsysteem)[28]
Hoe versnelt ontsteking het verouderingsproces?
Chronische ontsteking versnelt het verouderingsproces via meerdere mechanismen, wat de complexe relatie tussen leeftijd en ontsteking benadrukt[29]:
- DNA-schade en celveroudering
- Mitochondriale disfunctie
- Telomeerverkorting
- Weefseldegeneratie
- Verminderde stamcelfunctie[30]
Deze processen dragen bij aan de kenmerken van veroudering en ouderdomsziekten[31]. De aanhoudende ontstekingsstatus verstoort de normale weefselhomeostase en herstelmechanismen, wat leidt tot een progressieve achteruitgang van orgaansystemen[32].
Hoe je ontstekingen op oudere leeftijd kunt verminderen
Het omgaan met ontstekingen bij oudere volwassenen vereist een allesomvattende aanpak, omdat ontstekingen en veroudering nauw met elkaar verbonden zijn[33]:
Interventies op het gebied van levensstijl
- Mediterraan dieet rijk aan ontstekingsremmende voedingsmiddelen
- Regelmatig bewegen
- Voldoende slaap
- Stressmanagement[34]
Milieu-aanpassingen
- Vermindering van blootstelling aan giftige stoffen in het milieu
- Behoud van een gezonde darmmicrobiota
- Beheer van chronische aandoeningen[35]
Therapeutische benaderingen
- Ontstekingsremmende supplementen
- Gerichte medicatie indien nodig
- Regelmatige gezondheidscontrole[36]
Het opnemen van ontstekingsremmende voedingsmiddelen, dranken en supplementen in het dagelijks leven kan aanzienlijke voordelen voor de gezondheid opleveren. Hieronder staan praktische opties om ontstekingen effectief te beheersen.
| Bron | Ontstekingsremmende voordelen | Dagelijkse integratie |
| Vitamine D3 | Helpt het immuunsysteem te reguleren en het CRP-niveau te verlagen¹ | Verkregen door blootstelling aan zonlicht of suppletie |
| Curcumine | Vermindert ontstekingsreacties in het lichaam² | Consumeer als supplement of verwerk kurkuma in je maaltijden |
| Quercetine | Verlaagt markers van ontsteking en oxidatieve stress³ | Haal het uit fruit zoals appels en bessen, of gebruik supplementen |
| Ginger | Ondersteunt de immuunfunctie en vermindert ontstekingen⁴ | Verwerk verse gember in thee of maaltijden, of neem het als supplement |
| Groene thee (EGCG) | Vermindert ontstekingen en ondersteunt de cardiovasculaire gezondheid⁵ | Drink regelmatig groene thee of neem een EGCG-supplement |
| Visolie (Omega-3) | Vermindert ontstekingsmarkers en ondersteunt de algehele gezondheid⁶ | Consumeer vette vis zoals zalm of gebruik een hoogwaardig supplement |
| Resveratrol | Beschermt tegen ontstekingsgerelateerde weefselschade⁷ | Consumeren via rode druiven, bessen of als supplement |
Misschien vind je dit artikel ook interessant: Quercetine en ontsteking - De mogelijkheden verkennen.
Stralend en gezond
Ontsteking is een essentieel onderdeel van de immuunrespons van het lichaam, essentieel voor het genezen van verwondingen en het bestrijden van infecties[19]. Wanneer ontstekingen echter chronisch worden, kunnen ze leiden tot aanzienlijke gezondheidsproblemen en zijn ze nauw verbonden met de processen van ouderdom, ontsteking en inflamm-aging[20]. Inzicht in de balans tussen oplosbare en onoplosbare regeneratie is de sleutel tot het voorkomen van chronische ontstekingen en de bijbehorende ziekten[21]. Door een gezonde levensstijl aan te nemen en omgevings- en leefstijlfactoren aan te pakken, kunnen mensen ontstekingen helpen beheersen, de effecten van inflamm-veroudering verminderen, gezond ouder worden ondersteunen en het algehele welzijn bevorderen[22].
Referenties
1. Medzhitov R. Oorsprong en fysiologische rollen van ontstekingen. Nature. 2008;454(7203):428-35.
2. Rock KL, Kono H. De ontstekingsreactie op celdood. Annu Rev Pathol. 2008;3:99-126.
3. Chen L, Deng H, Cui H, et al. Ontstekingsreacties en ontstekingsgeassocieerde ziekten in organen. Oncotarget. 2018;9(6):7204-7218.
4. Hunter P. De ontstekingstheorie van ziekte. EMBO Rep. 2012;13(11):968-70.
5. Nathan C, Ding A. Niet-oplosbare ontstekingen. Cell. 2010;140(2):871-882.
6. Buckley CD, Gilroy DW, Serhan CN. Proresolving lipid mediators and mechanisms in the resolution of acute inflammation. Immunity. 2014;40(3):315-27.
7. Hunter P. De ontstekingstheorie van ziekte. EMBO Rep. 2012;13(11):968-70.
8. Franceschi C, Campisi J. Chronische ontsteking (inflammaging) en de potentiële bijdrage ervan aan ouderdomsziekten. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2014;69 Suppl 1(Suppl 1):S4-9.
9. Nathan C, Ding A. Niet-oplosbare ontstekingen. Cell. 2010;140(2):871-882.
10. Mantovani A, Allavena P, Sica A, Balkwill F. Kankergerelateerde ontsteking. Nature. 2008;454(7203):436-44.
11. Furman D, Campisi J, Verdin E, et al. Chronische ontsteking in de etiologie van ziekte over de hele levensduur. Nat Med. 2019;25(12):1822-1832.
12. Furman D, Campisi J, Verdin E, et al. Chronische ontsteking in de etiologie van ziekte over de hele levensduur. Nat Med. 2019;25(12):1822-1832.
13. Franceschi C, Campisi J. Chronische ontsteking (inflammaging) en de potentiële bijdrage ervan aan ouderdomsziekten. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2014;69 Suppl 1(Suppl 1):S4-9.
14. Buckley CD, Gilroy DW, Serhan CN. Proresolving lipid mediators and mechanisms in the resolution of acute inflammation. Immunity. 2014;40(3):315-27.
15. Nathan C, Ding A. Niet-oplosbare ontstekingen. Cell. 2010;140(2):871-882.
16. Nathan C, Ding A. Niet-oplosbare ontstekingen. Cell. 2010;140(2):871-882.
17. Buckley CD, Gilroy DW, Serhan CN. Proresolving lipid mediators and mechanisms in the resolution of acute inflammation. Immunity. 2014;40(3):315-27.
18.Nathan C, Ding A. Niet-oplossende ontsteking. Cell. 2010;140(2):871-882.
19. Medzhitov R. Oorsprong en fysiologische rollen van ontsteking. Nature. 2008;454(7203):428-35.
20. Furman D, Campisi J, Verdin E, et al. Chronische ontsteking in de etiologie van ziekte over de hele levensduur. Nat Med. 2019;25(12):1822-1832.
21. Nathan C, Ding A. Niet-oplosbare ontstekingen. Cell. 2010;140(2):871-882.
22. Furman D, Campisi J, Verdin E, et al. Chronische ontsteking in de etiologie van ziekte over de hele levensduur. Nat Med. 2019;25(12):1822-1832.
23. Franceschi C, et al. Inflammaging: a new immune-metabolic viewpoint for age-related diseases. Nat Rev Endocrinol. 2018;14(10):576-590.
24. López-Otín C, et al. De kenmerken van veroudering. Cell. 2013;153(6):1194-1217.
25. Ferrucci L, Fabbri E. Inflammaging: chronische ontsteking bij veroudering, hart- en vaatziekten en kwetsbaarheid. Nat Rev Cardiol. 2018;15(9):505-522.
26. Kennedy BK, et al. Geroscience: het verband tussen veroudering en chronische ziekten. Cell. 2014;159(4):709-713.
27. Goldberg EL, Dixit VD. Drivers van leeftijdsgerelateerde ontsteking en strategieën voor verlenging van de levensduur. Immunol Rev. 2015;265(1):63-74.
28. Fulop T, et al. Immunosenescence en inflamm-aging als twee kanten van dezelfde medaille: vrienden of vijanden? Front Immunol. 2018;8:1960.
29. Franceschi C, Campisi J. Chronische ontsteking (inflammaging) en de potentiële bijdrage ervan aan ouderdomsziekten. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2014;69(Suppl 1):S4-9. 30. Prattichizzo F, et al. Inflammaging en metaflammatie: De yin en yang van diabetes type 2. Ageing Res Rev. 2018;41:1-17.
31. López-Otín C, et al. De kenmerken van veroudering. Cell. 2013;153(6):1194-1217.
32. Furman D, et al. Chronische ontsteking in de etiologie van ziekte over de hele levensduur. Nat Med. 2019;25(12):1822-1832.
33. Calder PC, et al. Gezondheidsrelevantie van de modificatie van laaggradige ontsteking bij veroudering (inflammaging) en de rol van voeding. Ageing Res Rev. 2017;40:95-119.
34. Minihane AM, et al. Low-grade inflammation, diet composition and health: current research evidence and its translation. Br J Nutr. 2015;114(7):999-1012.
35. Clements SJ, Carding SR. Dieet, de darmmicrobiota en immuungezondheid bij het ouder worden. Crit Rev Food Sci Nutr. 2018;58(4):651-661.
36. Ferrucci L, Fabbri E. Inflammaging: chronische ontsteking bij veroudering, hart- en vaatziekten en kwetsbaarheid. Nat Rev Cardiol. 2018;15(9):505-522.
De AURA app biedt meer dan 20 gezondheidsmetingen met AI-gestuurde nauwkeurigheid. Start vandaag nog je gratis proefperiode en neem de controle over je welzijn!
hoogwaardige supplementen Liposomale technologie Gemaakt in de EU Door derde partijen getest
Ervaar het leven ten volle met de supplementen van Purovitalis!
Delen:
